Day Trading'de En Çok Kullanılan Emir Tipleri - 2
Bir önceki bültende Day Trading'de en çok kullanılan emir tiplerini incelemeye başlamıştım. Bu bültende kaldığım yerden devam ediyorum.
3. Stop Order (Stop emri)
Bir önceki bültende bahsedilen limit emirlerinde amaç, long ya da short pozisyon olsun, marketin mevcut fiyatından daha iyi bir fiyatla giriş yapmaktır. Yani alış yapılacaksa limit emirde fiyatın düşmesi, shortlanacaksa da fiyatın çıkmasın beklenir.
Stop emrin farkı, fiyatın alış durumunda daha yukarı gitmesi, satış durumunda da fiyatın düşmesi beklenir. Neden daha ucuzken almıyorum, yukarı çıkmasını bekliyorum gibi bir sorular sorulabilir. Bunlara yanıt, stratejinin fiyatın yukarı gitmesi halinde daha da yukarı gitmesini veya short stratejisinde daha aşağı gitmesi beklentisi olabilir.
Yani genel olarak fiyatın artmasından sonra daha da artması bekleniyorsa buy stop emri kullanılabilir. Satış için de mevcut durumda satmak yerine biraz daha düşmesi halinde artık satış gerçekleştirmek istenirse sell stop emri kullanılır.
Aşağıdaki görselde PRTG hissesinin 18 Eylül 2024 tarihindeki market öncesi 5 dakikalık grafiği görülüyor. Burada mevcut fiyat 15.47. Grafikte görüldüğü gibi bir buy stop emri 17.67 dolardan girilmiş. Yani fiyat 17.67 dolara çıkarsa bu emir market emrine dönecek ve o andaki fiyat ne ise emir miktarına göre eşleşecek.
Aynı şekilde aşağıdaki PRTG grafiğinde fiyat 15.30 dolar ilen 14.11 dolara sell stop emri girilmiş. Fiyat 14.11 dolara düşerse bu emir o anki piyasa fiyatından gerçekleşecek.
Burada hatırlatılması gereken konu, bu emirlerin geçerlilik süreleridir. Önceki bültende emirlerin ne zamana kadar geçerli olacağını emri girerken belirlediğimizden bahsetmiştim. Fiyatın stop emirlerindeki seviyelere gelmeme ihtimali var o nedenle bu emirlere ne olacağı emirler girerken belirlenir. Tekrarlamak gerekirse, en sık kullanılan geçerlilik süreleri; GTC (good till cancel) yani trade iptal edene kadar bu emrin geçerli kalması ve DAY denilen gün sonuna kadar geçerli kalmasıdır. Emirleri unutulup istenmeyen bir durumda giriş yapılmaması için, bu geçerlilik sürelerine ve emirlerin açık ne zamana kadar açık tutulup tutulmayacağına dikkat etmek gerekir.
4. Stop/Loss Order (Buy Stop veya Sell Stop emirleri)
Stop/loss emri aslında bu farklı bir emir tip değildir. Stop emirlerinin en çok kullanıldığı durumlardan bir tanesi stop/loss olarak kullanıldığı durumdur. Herhangi bir pozisyon içersindeyken, eğer pozisyon long ise, fiyatın daha çok düşmesi halinde artık satıp çıkmak için ve eğer pozisyon short ise, fiyatın daha çok çıkması halinde artık geri alıp çıkmak için sell stop ve buy stop emirleri kullanılır. Bunların ikisi de pozisyonun yönüne göre stop/loss emirleridir.
Stop/loss zarar durdurmak amacıyla kullanılır, ve çok önemlidir. Özellikle day trading’de fiyat hareketlerinin hızlı olmasından ötürü stop/loss olmazsa olmazdır. Bu şekilde zarar sınırlandırılır, duygusallığa yenik düşülmez.
Aşağıdaki grafikteki yeşil bölge pozisyon içerside olduğunu göstermekte. İki adet emir girilmiş durumda, bir tanesi 14.14 dolarda olan sell stop emri ki bu bir stop/loss emridir. Gene 20.23 dolarda bir sell limit emri bulunmakta. Limit emirlerinin işlemi daha iyi bir fiyattan gerçekleştirmek için kullanıldığını hatırlatayım. Burada da eğer fiyat 20.23 dolara gelirse satış yapılıp kar realize etmek için sell limit emri konulmuş.
5. OCO (One-Cancels-the-Other) Emri
Yukarıdaki grafikte görülen ve stop/loss emrinin açıklandığı bölümdeki emirler aslında OCO emrine örnektir. OCO emri, iki emirden oluşan bir kombinasyon emridir. Bu emirlerden biri gerçekleştiğinde, diğer emir otomatik olarak iptal edilir. Genellikle, biri limit diğeri stop emri olacak şekilde iki emir verilir.
Bu şekilde aynı anda hem kârı almak hem de zararı durdurmak için iki emir verilebilir. Bu emir kombinasyonu ile piyasa takip gereksinimini azaltır, çünkü bir emir tetiklendiğinde diğeri otomatik olarak iptal edilir.
Bu emir ne kadar bir çok broker tarafından sunulsa da bütün brokerlarda bulunmayabilir. Ayrıca diğer emirler olduğu bu bu emirin de geçerlilik süresine dikkat etmek gerekir. Fiyat bu iki emrin olduğu aralıkta kalabilir ve iki emrin gerçekleşmeme durumu olabilir. Bu durumlar için emri takip etmek gerekebilir.
6. Parent-Child veya Bracket Emirleri
Parent and Child emirleri, bir ana (parent) emir ve bu emre bağlı olarak tetiklenen bir veya daha fazla alt (child) emirden oluşur. Örneğin, ana emir gerçekleştiğinde otomatik olarak bir veya daha fazla alt emir devreye girer. Buna bazı brokerlarda bracket order da denir.
Bu şekilde hem giriş hem de çıkış fiyatları belli olur. Marketin hareketlerinden psikolojik olarak etkilenilmez. Stratejinin belirlediği giriş ve çıkış fiyatları sabitlenmiş olur. En önemlisi ise, bu emri girip marketten uzaklaşılabilir. Fiyat takip yapmaya gerek kalmaz.
Aşağıda bir OCO emrine örnek görülebilir. Olur da fiyat 17.89’a gelirse giriş yapılmış olarak ve diğer iki emir - 13.98 dolardaki stop/loss emri olan sell stop ve 21.74' dolardaki take profit emri olan sell limit - piyasaya gönderilir. Fiyat 17.89 dolara gelmezse bu emir geçerlilik süresi bitene kadar markette aktif kalmaya devam eder.
7. Stop-Limit Emri (Stop-Limit Order)
Stop-limit emri, stop ve limit emirlerinin kombinasyonu olarak görülebilir. Belirli bir stop fiyatına ulaşıldığında, işlemi belirlenen limit fiyatından veya daha iyi bir fiyattan gerçekleştirmeyi hedefleyen bir emir türüdür.
Standart stop emri verildiğinde, stop fiyatına ulaşıldığında emir market emrine dönüşür ve standart market emrinde olduğu gibi o anda piyasada hangi fiyat varsa o fiyattan emir gerçekleşir. Volatilitenin yüksek olduğu durumlarda fiyatın ne olacağını belirlemek mümkün değildir. Bu nedenle stop-limit emri kullanılarak, piyasanın belirli bir fiyata geldiğinde, ancak yine belirli bir fiyat veya bundan daha bir fiyattan eşleşme sağlanabilir.
8. Trailing Stop Emri
Trailing stop emri, piyasa fiyatının hareketine paralel olarak otomatik olarak ayarlanan bir stop-loss emridir. Bu emir, kârı korumaya yönelik olarak fiyatın belirli bir oranda gerilemesi durumunda pozisyonu kapatır.
Örneğin; XYZ hissesini an itibariyle 100 dolardan işlem gördüğünü ve long pozisyonda olduğumuzu varsayalım. 1 dolarlık bir trailing stop emrinde sistem 99 dolara bir sell stop emri koyar. Trailing stop emirleri yalnızca avantajlı tarafa doğru ilerler. Yani fiyatın yukarı gitmesi durumunda sell stop emri de yukarı ilerler. Başta konulan 1 dolarlık mesafe korunur. Emir fiyatı yukarı çıktıkça sabitlenir aşağı hareket etmez. Piyasa fiyatı yukarı ettikçe aynı mesafeyi korur. Örnekteki durumda market fiyatı 110 dolara çıkarsa, sell stop emri 109 dolara çıkar. Market fiyatı 109 dolara düşerse sell stop emri gerçekleşir ve pozisyon kapanır. Bu şekilde avantajlı halden dezavantajlı hale gelinmemiş olur. Marketin verdiği kar geri verilmemiş olunur.
Bu emrin dezavantajı, market çok volatil ise, stop emri gerçekleşip tekrar avantajlı yöne doğru hızlıca değişebilir. Böyle durumlar için emir aralığını markete göre iyi belirlemelidir.
Day Trading’de Sık Kullanılan Emirler Özet
Bu ve bir önceki bültende bahsedilen emir tiplerini kısaca toparlamak gerekirse;
Market Order: Hızlı pozisyon açma veya kapama gerektiğinde kullanılır. Ani piyasa hareketlerinden faydalanmak isteyen day traderlar için uygundur.
Limit Order: Belirli bir fiyat seviyesinde alış veya satış yapmak isteyenler için idealdir. Özellikle destek ve direnç seviyelerinde emir vermek için kullanılır.
Stop Order: Fiyatın aşağı veya yukarı daha ilerlemesi durumunda kullanılır. Stop/loss emirleri bu kategoridedir ve kayıpları sınırlamak için vazgeçilmezdir.
Trailing Stop Order: Kârı korumak ve marketteki olumlu hareketlerden faydalanmak için uygudur.
Stop-Limit Order: Hem zarar durdurma hem de belirli fiyat kontrolünü sağlamak için idealdir. Ancak, doğru ayarlandığından emin olunmalıdır.
OCO Order: Kâr alma ve zarar durdurma emirlerini tek bir kombinasyonda kullanarak otomatik olarak yönetin.
Parent-Child Order: Trading stratejilerinde, ana emrin gerçekleşmesiyle birlikte otomatik olarak tetiklenen alt emirlerle stratejinin kuralları hatasız uygulanır ve marketin psikolojik etkilerinden uzaklaşılır.
Her tip emrin geçerlilik süresine dikkat etmek gerekir. Markette gereğinden fazla geçerli olan emirler istenmeyen pozisyonların açılmasına neden olabilir.