Piyasa Hareketleri, Destek/Direnç Seviyeleri ve Düşük Trafik Bölgeleri
Prop Trading #3
Önceki bültenlerde marketlerden ve aktif olduğu saatlerden bahsettim. Prop firmalarda uyguladığım stratejilerin ayrıntılarına girebilmek için , öncelikle market nasıl hareket ettiğini, destek ve direnç noktaları nasıl belirlendiğini kısaca anlatacağım.
📉📈Market Yönü ve Yapısı (Market Structure and Bias)
Her piyasanın 3 adet eğilimi veya yönü olabilir. Bunlar yukarı (bullish), aşağı (bearish) veya yatay (ranging) olabilir. Herhangi bir markette her hangi bir pozisyon almadan önce trader tarafından marketin yapısının belirlenmesi gerekir. Buna göre aynı ya da zıt yönde stratejiye göre pozisyon alınabilir.
7 Nisan 2025 itibariyle dünya üzerindeki neredeyse bütün indeksler yatay yönlü. Aşağıda SP500 endeksinin günlük grafiği görülüyor. Aşağı yön açık olarak görülüyor.
Aynı şekilde aşağıda görülen EURUSD marketi de yatay marketten sonra yönünü yukarıya çevirmiş durumda.
Son olarak da GBPJPY marketi de günlük grafikte uzunca zamandır yatay seyrediyor. Bu yatay seyrediş artık aşağı doğru kırılmış olabilir.
Aslında marketlerin yönünü market yapısı belirler. Yükselen marketlerde daha yüksek zirveler (higher highs) ve daha yüksek dipler (higher lows) olur.
Aynı şekilde düşen marketlerde de düşen tepeler (lower highs) ve düşen dipler (lower lows) bulunur.
Ancak market yatay veya kararsız (sideways / ranging) ise, yüksekler ve dipler düzensiz olarak daha yüksek veya alçak olur.
Bu tepeler ve dipler market yapısı içersinde destek (support) ve direnç (resistance) bölgelerini oluşturur. Bir sonraki bölümde destek ve direnç bölgelerinden bahsedeceğim.
Tecrübeli traderların aşina olduğu marketin yönü ve yapısı herhangi bir pozisyon açılmadan önce biliniyor olmalıdır. Özellikle marketin yapısı devam ediyor mu yoksa bozuluyor mu bilinmelidir. Marketle aynı yönde pozisyon alınacak diye bir kural yoktur. Ancak ters yönde bir pozisyon açılıyorsa bile, bundan haberdar olunmalı hedefler ve riskler ona göre belirlenmelidir.
📊Destek ve Direnç Seviyeleri (Support / Resistance)
Destek ve dirençin tanımına ve hangi durumlarda oluştuklarını ve grafiklerde ne anlama geldiklerini açıklamayacağım, zira bu bülteni okuyanlar bu tanımlara yeterince aşina olduğunu düşünüyorum. Olmayanlar için de internette yeterince tanım ve açıklama bulmak mümkün. Ben burada bu bölgeleri nasıl belirlediğimi açıklayacağım. Ne kadar bu bölgelerin tanımı aynı ve bunları belirlemek benzer olsa da yöntemler farklılık gösterebiliyor.
Öncelikle bu stratejide destek ve direnç bir seviye olarak belirleniyor. Bu seviye de belirli bir fiyata denk geliyor. Yani sıklıkla olduğu gibi bir bölge olarak belirlenmiyor. Böylece destek veya dirençin kırılıp kırılmadığı tartışma konusu olmaktan çıkıyor.
Destek (Support)
Düşen mum(lar)dan sonraki ilk artan mumum açılış fiyatı destek noktası oluşturur. Bir mumum kapanışıyla beraber yeni mum açıldığı için, bu fiyat aynı zamanda düşen mumun da kapanış fiyatı olur (iki mum arasında bir gap olmadığı sürece).
Aynı şekilde artan mum(lar)dan sonraki ilk düşen mumun açılış fiyatı direnç noktası oluşturur. Bu fiyat aynı zamanda artan mumun da kapanış fiyatı olur (gene iki mum arasında bir gap olmadığı sürece).
Buradaki destek ve direnç noktalarını herhangi bir zaman dilimi için tanımlandı. Strateji için haftalık grafikten itibaren 15 dakikalık grafiğe kadar bütün zaman dilimlerindeki destek ve direnç noktalarının önemi var. Market analizini yaparken bu zaman dilimlerindeki destek ve direnç noktalarını belirleyeceğiz.
Aşağıdaki GBPJPY marketinde haftalık grafiği ve haftalık destek ve direnç seviyelerini görülüyor.
Aynı markette günlük charta inip aynı şekilde günlük destek ve direnç noktalarını belirlerken, bazı haftalık destek ve direnç noktalarının aynı zamanda günlük destek ve direnç noktası olduğunu görüyoruz ki bu çok normal zira 1 haftalık mum 5 adet günlük mumu kapsıyor.
Fiyatın bu bölgelerden bir tepki alma ihtimali yüksek olduğu için, giriş hedef ve stop fiyatlarını belirlerken bu seviyelerden yararlarnıyoruz.
Haftalık grafikten günlük grafiğe inildiği gibi, 15 dakikalık grafiğe kadar inerken, 4 saatlik, 1 saatlik ve 30 dakikalık ve 15 dakikalık destek ve direnç seviyeleri belirlenirse sonuç aşağıdaki gibi oluyor.
Çok fazla seviye var gibi gözüküyor. Ancak seviyelerin arasıdaki mesafeler yeterli olduğu sürece ne kadar çok seviye olduğunun pek önemi yok. Stratejinin hedefi seviyeler arasında pozisyon almak. Eğer ki seviyeler arasındaki mesafeler risk hedef oranına uygun ise, gerekli giriş sinyalleri beklenelebilir. Bu giriş sinyallerini ve kurallarını açıklamadan önce, bu stratejideki gerekli olan son price action konseptinden bahsedeyim.
🚦Düşük Trafik Bölgeleri (Low Traffic Areas - LTA)
Düşük trafik bölgeleri tamamen benim tercümem. Low Traffic Areas konseptini webde Tradesharp olarak bilinen Harry Sharp adlı traderdan öğrendim. Zaten burada anlattığım stratejiyi de ondan öğrendim. Kendisinin yoğun içerikli ve çok faydali bir Youtube kanalı bulunmakta, tavsiye ederim. Onun dışında internette bununla ilgili çok bilgi bulamadım. Anladığım kadarıyla, bu konsept Break of Structure, Change of Character gibi price action konseptleri kadar bilindik değil. Belki de başka isimlerle biliniyordur.
LTAlar kısaca arka arkaya gelen artan (bullish) veya azalan (bearish) mumların biraraya gelmesinden oluşan bölgelere deniliyor. Yukarıda anlatıldığı gibi destek ve direnç konseptinde artan ve azalan mumların arka arkaya gelmesi gerekiyordu. Bu durumda LTAlar destek ve direnç seviyesi olmayan bölgeler oluyor. Fiyat destek ve direnç olmayan bölgelere tekrar geldiği zaman destek veya direnç olmadığı için tepki göstermiyor ve haliyle hızlı ve büyük hareketler yapabiliyor. Bu nedenle LTAların olduğu bölgelerde pozisyona girmeyi bekliyoruz. Düşük trafik bölgeleri derken burada hacmin ya da hareketin düşük olduğu anlaşılmasın. Trafiğin, yani sıkışıklığın az olduğu o nedenle akışın fazla olduğu alanlar olarak anlaşılabilir.
💱Trading Bölgeleri
Destek ve direnç seviyelerini çizdikten sonra, eğer var ise grafiğin sol tarafındaki LTAlar bizim pozisyona gireceğimiz bölgeler oluyor. Sol tarafta LTAlar yoksa o aralarda pozisyona girilmiyor. Aşağıda örnekler görülüyor.
Aslında zaten anlaşılacağı gibi, destek ve direnç bölgelerini belirlemekteki amaç LTAları tespit ederek, fiyat hareketlerinin daha hızlı ve büyük olma ihtimalinin fazla olduğu yerlerde pozisyona girmek.
📑Özet
Bu bültende daha öncekilere kıyasla daha fazla teknik bilgi paylaştım. Yazılı ortamda bu açıklamalar pek kolay değil, bu nedenle anlaşılmaz durumlar ortaya çıkmış olabilir. Önümüzdeki bültenlerde bu strateji ile ilgili pozisyonları paylaşmaya başladıkça bu anlaşılmaz durumlar ortadan kalkacaktır.
Kısaca özetlemek gerekirse, öncelikle pozisyon alınan marketin yönünü ve yapısını belirliyoruz. Sonra haftalıktan 15 dakikalığıa her zaman dilimindeki destek ve direnç seviyelerini saptıyoruz. Bu şekilde LTAlar ve trading bölgeleri ortaya çıkıyor. Bundan sonraki aşama, giriş için olması gereken formasyon veya setuplar oluşması. En sık kullandığım giriş setuplarını bir sonraki bültende paylaşacağım.